Ik ben dus wél in Soweto geweest!

Je hebt van die momenten waarop je jezelf verbaasd aankijkt. Dat had ik dus toen ik de tweede aflevering van onze Zinderend Zuid-Afrika Podcast terugluisterde. In die aflevering, waarin Tessa en ik tips delen over het reizen naar Zuid-Afrika, vroeg zij me of ik ooit in Soweto was geweest. Mijn antwoord? 'Nee, nog nooit.' En ik meende het. Echt waar.

Tot ik de aflevering later die dag opnieuw luisterde.En ineens flitste het door me heen: 'Wacht eens even... ik bén wel in Soweto geweest!' Sterker nog: het was één van de meest indrukwekkende ervaringen tijdens mijn allereerste reis naar Zuid-Afrika in 1989. Hoe ik dat even vergeten kon zijn? Geen idee. Zenuwen? Kleine blackout? Laten we de overgang maar de schuld geven. 😉

Orlando Towers in Soweto

Terug naar 1989 – een andere wereld

Ik was negentien. Jong, nieuwsgierig en voor het eerst in Zuid-Afrika met een vriendin. Twee maanden lang reisden we door het land. Het was een tijd waarin apartheid nog bestond. Nelson Mandela zat nog vast op Robbeneiland. De wereld was anders. En ook al konden we die toen nog niet helemaal overzien, je voelde aan alles dat je je in een land bevond dat worstelde.

Via via werden we uitgenodigd door een manager van een van de mijnen, bevriend met een kennis van mijn vriendin. Hij nodigde ons uit in zijn huis in... Soweto. Ja, datzelfde Soweto waar ik dus zogenaamd nooit was geweest.

De rit naar Soweto

We zaten achterin zijn auto. De sfeer was gemoedelijk, hij vertelde honderduit over zijn gezin en zijn wijk. Tot hij op een gegeven moment voorzichtig zei: “Zouden jullie achterin kunnen gaan liggen? Het is beter zo.”

We vroegen niet waarom. Het voelde niet als dreiging, meer als een beschermende waarschuwing. En dus lagen we daar, plat op de achterbank, terwijl we door de straten van Soweto reden. Later begreep ik pas écht waarom. In de context van die tijd – met de apartheid nog in volle gang – was het als witte meisjes in een zwarte township op z’n zachtst gezegd ongebruikelijk. Hij had het beste met ons voor, zoveel was duidelijk.

Een huis vol warmte

Wat ik me vooral herinner: de warmte van zijn gezin. De gastvrijheid. Het eten. De gesprekken. Hij sprak openlijk over zijn buurt. Over hoe mensen hun huizen en tuinen onderhielden – of juist niet. Zijn eigen huis was keurig, zijn tuin verzorgd. Maar bij veel huizen om hem heen zag het er triest uit: afbladderende verf, gordijnen vol scheuren, rommel in de tuin. Hij ergerde zich daaraan. Niet omdat hij zich beter voelde, maar omdat hij trots was op zijn plek. En wilde dat zijn buurt hetzelfde uitstraalde.

En ja... het maakte indruk. Veel indruk. Als 19-jarig meisje, op bezoek in een township, in een land dat voor mij compleet onbekend voelde. En toch vergat ik het. Tot nu.

Waarom je vandaag de dag wel naar Soweto moet

Soweto is vandaag de dag een heel andere plek dan toen. Natuurlijk zijn er nog uitdagingen. Maar de energie, de geschiedenis, de veerkracht van de mensen... die voel je in elke straat. In elke muurschildering. In elk gerecht dat je op straat proeft.

Mijn advies? Als je naar Zuid-Afrika reist, sla Soweto dan niet over. Maar doe het niet alleen. Ga met een lokale gids of boek een georganiseerde tour. Je haalt er zoveel meer uit én je ondersteunt de gemeenschap op een eerlijke manier.

Wat kun je doen in Soweto?

1. Doe een fietstour – de populairste manier om het echte Soweto te beleven (bijvoorbeeld via Soweto Bicycle Tours).

2. Bezoek het Hector Pieterson Museum – leer over de studenten-uprising van 1976.

3. Luister naar live muziek in lokale cafés – en laat je verrassen door de sfeer.

4. Bekijk de iconische Orlando Towers – street art meets bungeejump.

5. Eet bij een local thuis of proef streetfood – van vetkoek tot shisa nyama.

6. Support lokale ondernemers – koop een handgemaakt souvenir of kunstwerk.

7. Maak een stop bij kloppende hart van Soweto: Vilakazi Street – de enige straat ter wereld waar twee Nobelprijswinnaars woonden: Nelson Mandela én Desmond Tutu.

Heb jij Soweto al bezocht? Of twijfel je nog of het ‘veilig’ of ‘de moeite waard’ is? Laat je verrassen. Laat je meenemen. En ontdek een stukje Zuid-Afrika dat je raakt — én bijblijft. Al vergeet je het misschien voor even... net als ik. 😉

Dare to remember!