Ongeduldig keek ik nog een keer op m’n telefoon om te zien hoe laat het was. Ik begon nu echt boos te worden en vroeg me af of ik niet voor de gek werd gehouden. Zo’n anderhalf uur geleden hadden mijn zakenpartner en ik afgesproken dat hij me zou ophalen om samen naar een lodge te gaan kijken, die enkele kilometers verderop te koop stond. Maar hij was er nog steeds niet. Ik was duidelijk nog niet gewend aan het leven in Zuid-Afrikaanse tijd.
Just now en now now
"I wil pick you up just now," had hij gezegd. Toen hij een half uur later nog steeds niet was verschenen, nam mijn Nederlandse opvoeding de overhand en belde ik hem boos op om te vragen waar hij bleef. Volledig verbaasd reageerde hij: "What’s wrong? I said just now. Okay, don't stress. I will pick you up now now."
Ik woonde pas enkele weken in Zuid-Afrika en was me dus absoluut niet bewust van termen als ‘just now’ en ‘now now’. Ik hoorde ze wel, maar voor mij was ‘now’ gewoon nu. Een uur en 35 minuten later kwam hij zonder enige stress, schaamte of haast aangereden, en riep vrolijk uit het open raam: “Let’s go!”
Nog na-briesend en met een rood hoofd van frustratie stapte ik in. Toen ik wat op adem was gekomen, vroeg ik hem waarom hij nou zo lang op zich liet wachten. Weer was hij verbaasd. Toen ik hem uitlegde dat "just now" voor mij betekende dat hij er zo zou zijn, barste hij in lachen uit. "You are in the bush now. Time is different here. Just now means 'whenever I am ready with what I was doing'. Now, now is a bit faster. Right now is right now. Most of the time at least. Now is really now. Maybe." "Don't worry, you will get the hang of it," sloot hij af met een glimlach. Het duizelde me en ik heb het op dat moment maar gelaten voor wat het was.
Mañana, mañana
In Noord-Europa zijn we bij de tijd. Afspraak is afspraak. 9 uur is 9 uur. We weten dat Zuid-Europeanen en Zuid-Amerikanen wat flexibeler omgaan met tijd. Ze staan bekend om hun uitspraak ‘Mañana, mañana’ (letterlijk: morgen, morgen). Wat zoveel betekent als: geen haast. Het komt wel, wanneer het komt. Voor hun is tijd een rekbaar begrip. Net als voor de Zuid-Afrikaners. Alhoewel… ik zou het liever vloeibaar noemen.
Zuid-Afrikaanse tijd
Ik begreep best dat er in Afrika wat ruimer met het begrip tijd wordt omgegaan, maar het heeft toch zeker nog enkele weken en meerdere ervaringen geduurd, voordat ik ook echt begreep hoe ze er in Zuid-Afrika mee omgaan en wanneer je wat moet zeggen. Pas na enkele maanden begon ik het vloeibare begrip ‘South African time’ ook echt te accepteren en omarmen.
Het was een les in geduld en een herinnering aan het belang van het leven in het moment, in plaats van te worden geleid door de klok. Pas toen alle Westerse stress uit mijn lichaam was verdwenen, leerde ik te genieten van het Zuid-Afrikaanse ritme van de tijd…
PS: Meer uitleg over hoe Zuid-Afrikaanse tijd precies werkt vind je hier!
Commentaires