Het was 14 februari en met 22 graden was het die avond relatief koel voor de tijd van het jaar. De bar bij Pezulu Treehouse Lodge zat afgeladen vol en veel mensen hadden intussen een trui aangetrokken of een sjaal omgedaan. Iedereen was muisstil ,en luisterde en keek geconcentreerd naar het grote televisiescherm.
De speech van President Zuma van Zuid-Afrika naderde het einde. Toen sprak hij eindelijk de lang verwachtte woorden uit: “I have therefore decided to resign as president of the republic with immediate effect”. Zijn speech ging nog even door, maar was volledig onhoorbaar, toen iedereen in een oorverdovend gejuich losbarstte. De Zuid-Afrikanen lieten hun stem horen.
ANC en Jacob Zuma
Verbaasd was ik niet. In de paar jaar die ik toen al in Zuid-Afrika woonde, bleek de leider van het ANC en vierde post-apartheidspresident van Zuid-Afrika rap aan populariteit in te boeten. Corruptie en machtsmisbruik maakten hem steeds minder geliefd. Met nog minder dan een jaar te gaan tot het einde van zijn tweede ambtstermijn, eiste het ANC zijn aftreden. Hij besloot de eer aan zichzelf te houden en trad op 14 februari 2018 uit eigen beweging af. Het volk juichte; op die dag en kort daarna, toen Zuma onder meer wegens corruptie werd aangeklaagd.
De succesvolle zakenman en politicus uit Venda, Cyril Ramaphosa, volgde Zuma als leider van het ANC op en werd zo de nieuwe president van Zuid-Afrika. En weer juichte het volk.
De verwachtingen waren hoog, maar voor veel Zuid-Afrikanen is ook hij intussen van zijn voetstuk gevallen. Er is een wijdverspreide woede over de steeds vaker voorkomende load shedding (stroomonderbrekingen), de steeds groter wordende werkloosheid en toenemende corruptie. En dat is nog maar het begin.
Zuid-Afrikanen laten hun stem horen
Vandaag, 29 mei, gaan de Zuid-Afrikanen weer naar de stembus en zullen ze hun stem laten horen. De nationale verkiezingen van dit jaar zullen natuurlijk niet zo gedenkwaardig zijn als die van 1994, toen de zwarte Zuid-Afrikanen voor het eerst mochten stemmen, Nelson Mandela ANC naar de overwinning voerde en er officieel een einde kwam aan Apartheid, maar...
De toekomst van Zuid-Afrika
...dat het ook dit jaar spannend wordt, is wel duidelijk. Bij elke verkiezing wordt de groep aanhangers van het ANC kleiner. Op dit moment hebben ze nog zo'n 57% van de zetels, maar de grote vraag is of het ANC deze parlementaire meerderheid behoudt. Of maken deze verkiezingen een einde aan de dominantie van het ANC dertig jaar nadat Nelson Mandela het aan de macht bracht?
Als het ANC wel de grootste wordt, maar niet de absolute meerderheid heeft, zal de partij een coalitie moeten vormen met een van de andere 12 partijen. Die keuze is niet eenvoudig en bepaalt de koers die Zuid-Afrika in de toekomst gaat varen.
Liberaal progressief
Na het ANC is de tweede partij de Democratic Alliance (DA) met zo'n 21% van de zetels. Deze progressieve centrumpartij onder leiding van John Steenhuisen heeft een liberale, anti-corruptie ideologie. De meerderheid van de blanken en kleurlingen stemt DA, maar ook onder de Indische en zwarte bevolkingsgroepen krijgen ze steeds meer steun.
Radicaal links
De EFF (Economic Freedom Fighters) is de derde partij van het land met ruim 10% van de zetels. Komt er een coalitie met deze partij, dan zal hun leider Julius Malema enkele van zijn radicaal linkse punten terug willen zien, zoals: landonteigening zonder compensatie, opheffen van de grens met onder meer Botswana, Eswatini en Lesotho en nationalisering van de mijnindustrie en andere belangrijke economische sectoren.
Een ding weet ik zeker: ruim zes jaar na het aftreden van Zuma, zal de bar bij Pezulu - net als vele andere bars, restaurants en hotels - weer bomvol zitten, terwijl de Zuid-Afrikanen met hoop en vol verwachting toekijken hoe de toekomst van hun land eruit zal gaan zien.
Of ze nu ook weer zullen juichen? Laten we hopen van wel!
Commenti