Als je, net als ik, bent opgegroeid met een beeld van Kerst dat bestaat uit besneeuwde dennenbomen, dampende koppen chocolademelk en een tafel vol met stoofpotten en ovenschaaltjes, dan is een Zuid-Afrikaanse kerst even wennen. Want hier? Hier ligt het kwik gerust op veertig graden, staat de braai te roken alsof je in een rooksignalenwedstrijd zit, en is de kans groot dat je je kerstmaal in korte broek en teenslippers serveert. Toch kan ik je verzekeren: kerst vieren in Zuid-Afrika is een feest. Letterlijk en figuurlijk.
Een Zuid-Afrikaanse kerstmenu voor wie niet kiezen kan
Het laatste jaar met Kerst in Zuid-Afrika had ik geen idee wat ik op tafel wilde zetten. Ik had de hele week een lodge vol met een bonte mix van Europese en Zuid-Afrikaanse gasten. Hoe zorg je ervoor dat beide groepen het Kerstdiner krijgen dat ze verwachten. En dus besloot ik twee verschillende menu’s te bereiden. Eén voor eerste kerstdag en één voor tweede kerstdag: een klassiek kerstdiner én een échte Zuid-Afrikaanse kerstbraai.
De traditionele Kerst-braai
Op eerste Kerstdag besloot ik voor de braai te gaan, want geef toe: als je in Zuid-Afrika woont, ontkom je er niet aan. En eerlijk? Er is iets magisch aan koken boven een knetterend vuur, terwijl de geur van geroosterd vlees en kruiden zich vermengt met de warme zomerwind.
Ik begon met gevulde portobello’s. Simpel, snel en alhoewel een braai zonder vlees voor veel Zuid-Afrikanen gelijk staat aan een Kerst zonder kerstboom, waren de vegetariërs onder mijn Europese gasten zeer blij met het resultaat.
Daarna was het tijd voor het echte werk: de boerewors. Deze lange, opgerolde worst sissend boven de hete kolen is hét symbool van Zuid-Afrikaanse gezelligheid. Daarbij gooide ik nog wat kudu-steak en kipsosaties op de grill, gegrilde maiskolven met een flinke klodder kruidenboter, en als knallende, klassieke bijgerechten natuurlijk mieliepap en chakalaka: hartig, pittig en precies goed bij de rokerige smaak van de braai.
Het dessert? Malva pudding. Dat kan niet anders. Er gaat niks boven een extra warme, kleverige, zoete cake als afsluiter. Om je vingers bij af te likken en nog lekkerder met een bolletje vanille-ijs ernaast op het bord. Wel snel eten, want met de Zuid-Afrikaanse bush-temperaturen in december is het ijs gesmolten, voordat het in je mond belandt...
Het klassieke Kerstdiner
Na het succes van de braai stortte ik mij vol goede moed op het klassieke Kerstdiner van de tweede kerstdag. Dus daar ging ik: een klassieke gevulde kalkoen in de oven, terwijl het buiten bloedheet was en ik mezelf om het half uur afvroeg waarom ik überhaupt een oven had aangezet. Maar eerlijk is eerlijk: een perfect geroosterde kalkoen met een glanzende cranberrysaus kan zelfs in tropische temperaturen wonderen doen.
Als tegenhanger zette ik bobotie op tafel. Voor de niet-kenners: dit is een soort ovenschotel met gekruid gehakt, rozijnen en een goudgele eierlaag eroverheen. Een beetje zoet, een beetje hartig en vooral heel erg lekker. De Zuid-Afrikanen aan tafel noemden het “zoals oma het maakte”, en ik voelde me stiekem een beetje trots.
Als bijgerechten serveerde ik een berg gegrilde groenten (met olijfolie en kruiden – simpel, maar altijd goed) en gekruide rijst. Want zelfs in Zuid-Afrika hebben we af en toe iets nodig om al die smaken samen te brengen.
Het dessert? Melktert. Ook dat was een no-brainer. Achteraf had ik van deze romige, zijdezachte met kaneel eroverheen te weinig gemaakt. 'Nog een stukje,' hoorde ik net iets te vaak, maar dat mocht de pret niet drukken. Zelfs de kalkoenliefhebbers lieten hun vorken niet rusten tot de laatste kruimel van dit Zuid-Afrikaanse pronkstuk op was.
Wie wint: de braai of het diner?
De eerlijkheid gebiedt me te zeggen: ik zou geen winnaar kunnen kiezen. De braai was ontspannen, luidruchtig en geweldig gezellig. Met een koud drankje in de hand en de geur van boerewors om je heen heb je weinig meer nodig. Maar het klassieke kerstdiner bracht een vleugje Europese nostalgie naar de Zuid-Afrikaanse bush, met een kalkoen die – tegen alle verwachtingen in – perfect gaar was.
Wat beide menu’s gemeen hadden? Ze brachten mensen samen. Vrienden, familie en zelfs onbekenden die na één avond samen eten niet meer zo onbekend waren. En dát is wat Kerst uiteindelijk betekent, of je het nu viert in een snikhete Zuid-Afrikaanse zomer of tijdens een Nederlandse winteravond bij de open haard.
Dus, wat kies jij als Zuid-Afrikaans kerstmenu? De rokerige charme van de braai of het nostalgische klassieke diner?
Laat het me weten, en als je zelf de keuken in wilt duiken voor een Zuid-Afrikaans avontuur, check dan de recepten op zinderendzuidafrika.nl/recepten. Eén waarschuwing: trek wel iets luchtigs aan. Die boerewors en bobotie maken het vanzelf warm genoeg!
Wat je ook gaat eten en waar je ook bent... wij wensen je fijne kerstdagen!
תגובות